فضای اختصاصی برای مطالعه گروهی افراد است که با ساعتی ۵۰۰۰۰۰ ریال در اختیار یک گروه قرار داده می شود. این خدمت به صورت جدا هم برای بانوان و هم برای آقایان تعریف شده است.

خدمت ارسال کتاب با عنوان الوکتاب در کتابخانه مرکزی تبریز فعال است. اعضا می توانند از طریق شماره تلفن 04134407622 از روزهای شنبه تا چهارشنبه 8 صبح الی 14 تماس گرفته و کتاب خود را درخواست نمایند. در صورت موجود بودن کتاب در قفسه، بنام شما امانت داده شده و از طریق پیک موتوری با هزینه خودتان درب منزل تحویل داده می شود.

اگر امکان مراجعه حضوری به کتابخانه را ندارید می توانید با مراجعه به پرتال کتابخانه و انتخاب گزینه (پرسش از کتابدار) سوالات خود در مورد خدمات، ساعت فعالیت، قوانین و مقررات، درخواست مقاله و کتاب و ... را بپرسید و ما در سریع ترین زمان جواب سوالتان را از همان طریق یا ایمیل ارسال خواهیم کرد.

آزمایشگاه مجازی علوم با اختصاص فضای فیزیکی و مجهز به استندهای نمایشی و لمسی و تجهیزات علمی آموزشی، به صورت آنلاین فعالیت می کند. در این بخش، نوجوانان می توانند با استفاده از روش های جدید و مدرن، به آزمایش های مجازی در حوزه های مختلف علوم پرداخته و از این طریق با مفاهیم علمی بیشتر آشنا شوند. این بخش به علاقه مندان به علوم، فرصت می دهد تا با استفاده از تکنولوژی و روش های جدید، به صورت آنلاین، به آزمایش های علمی دسترسی داشته باشند و با مفاهیم علمی بیشتر آشنا شوند.

فراهم کردن آثار مختلف در زمینه موضوع هایی که به جامعه مربوط می شوند و ممکن است مورد نیاز آن ها باشند از وظایف اصلی کتابخانه هاست. در بخش استان شناسی سعی شده است تا منابع چاپی مربوط به جغرافیا، تاریخ، فرهنگ و میراث فرهنگی و ... استان و شهرستان های آذربایجان شرقی گردآوری و در اختیار مراجعین قرار گیرد. علاوه بر این یک نسخه از کتب فرهنگی و تاریخی نویسندگان بومی استان نیز در این مجموعه نگهداری می شود.

در این بخش پس ازجستجو منبع مورد نیاز از کامپیوتر و ارسال اطلاعات مورد نیاز توسط اعضا به کامپیوتر بخش امانت، کتاب مورد نظر توسط کتابدار از قفسه کتاب بازیابی شده و با انتقال از مخازن به میز امانت و ثبت در سامانه کتابخانه ای، و زدن مهر تاریخ برگشت بر روی برگه تاریخ برگشت، کتاب طبق مقررات مربوطه امانت داده می شود، مدت امانت دو هفته بوده و دو هفته نیز قابل تمدید می باشد . در این مجموعه حدودا 320 هزار جلد کتاب فارسی و در حدود 30 هزار نسخه کتاب غیر فارسی در چندین زبان (انگلیسی، فرانسه، عربی و ترکی و ... ) نگهداری و امانت داده می شود.

از تیرماه 1401، دسترسی اعضای کتابخانه مرکزی تبریز به اینترنت بی سیم رایگان در سالن های مطالعه عمومی و اتاق های مطالعه پژوهشگران فراهم شده است. هر عضو می تواند روزانه تا 500m از اینترنت پرسرعت استفاده نماید.

مدت امانت کتاب در این کتابخانه مثل تمام کتابخانه های عمومی کشور دو هفته بوده و دو هفته نیز قابل تمدید می باشد. تمدید کتاب از طریق مراجعه حضوری، کاربری اینترنتی(سامانه کتابخانه های عمومی کشور) و یا تماس تلفنی میسر شده است.

دسترسی به مقالات فارسی و انگلیسی با عنوان میز مرجع مجازی در بخش مرجع کتابخانه مرکزی تبریز فراهم شده است. علاقمندان می توانند با مراجعه حضوری، تماس تلفنی و یا ارسال ایمیل از طریق Tcpldigital@gmail.com، Tcpldigital@tabrizpl.ir با ارائه عنوان دقیق مقاله، DOI مقاله و یا کلیدواژه مورد نظر به مقالات دسترسی پیدا کنند.

به منظور فراهم سازی بستر مناسب برای ارائه خدمات دیجیتالی، بخش دیجیتال سازی از سال 1390 با یک دستگاه اسکنر bookeye3 در راستای دیجیتال سازی نشریات تاریخی، منابع خطی و نفایس چاپی فعال است.

ساختکده فضایی آزمایشگاهی و مجهز، برای ساخت و خلق اشیاء و پروژه های خلاقانه است. در این فضا، نوجوانان می توانند با استفاده از ابزارهای مختلفی مانند پرینتر سه بعدی، لیزر برش، ابزارهای الکترونیکی و ...، ایده های خود را به واقعیت تبدیل کنند. ساختکده در کتابخانه مرکزی تبریز برای ترویج فرهنگ خلاقیت و نوآوری در نوجوانان راه اندازی شده است. این بخش به علاقه مندان به صنعت، طراحی و خلاقیت، فرصت می دهد تا با همکاری و تعامل با دیگران، ایده های خود را بهبود بخشند و در کنار هم به پیشرفت جامعه کمک کنند. استفاده از این فضا در زمان فعالیت کتابخانه و در ساعات رزرو و هماهنگ شده با حضور مربی مربوطه امکان پذیر است.

این کتابخانه دارای سه سالن مطالعه خواهران، برادران و پژوهشگران می باشد. سالن مطالعه برادران با ظرفیت ۳۴۴ نفر در طبقه همکف ساختمان خیر ساخت مرحوم صدیقه قره چمنی واقع شده است و سالن مطالعه خواهران در طبقه اول این ساختمان با ظرفیت ۳۵۲ نفر قرار دارد.

سالن مطالعه پژوهشگران با ظرفیت ۱۴ نفر برای آقایان در طبقه همکف و ۱۴ نفر برای بانوان در طبقه اول ساختمان قره چمنی قرار دارد. ساعات کاری این سالن ها همانند ساعات کاری کتابخانه است.

سن اجرای نمایش در کتابخانه ها و بخش های کودک برای اجرای نمایش های کودکانه و خلاق طراحی شده است. دکور این فضا متناسب با موضوع نمایش قابل تغییر و چیدمان جدید است و به طور معمول امکان نمایش برای حداقل 20 کودک در این فضا وجود دارد.

فضای استراحت در کتابخانه، شامل صندلی های مناسب، میزهای کاری، محیط آرام و دنج و امکانات دیگر برای رفع خستگی در طول روز است.

کتابخانه مرکزی تبریز خارج از ساعات معمول و مقرر در نوبت های اضافه شامل شیفت شب از ساعت 19:30 الی 20:30 و پنج شنبه ها از ساعت 13:00 الی 19:00 به اعضایی که متقاضی استفاده از فضاهای کتابخانه ای هستند خدمت رسانی می کند.

فضای آموزشی مبتنی بر وب مجهز به تجهیزات صوتی و تصویری، اینترنت پرسرعت، کامپیوترها و نرم افزارهای آموزشی است که برای ارائه دوره های آموزشی به کاربران ایجاد شده است. مدرسین و گروه های آموزشی امکان رزرو و اجاره این فضا را به صورت ساعتی دارند.

اعضای استفاده کننده از سالن های مطالعه می توانند برای نگهداری وسائل شخصی، با پرداخت اجاره ماهیانه از کمدهای مستقر در سالن های مطالعه استفاده نمایند. به دلیل محدودیت تعداد کمدها، اولویت با اعضای پشت کنکوری و دانش آموزان سال آخر دبیرستان است. جهت رزرو و اجاره کمد به همکاران میز خدمت مستقر در سالن های مطالعه مراجعه گردد.

بخش کودک کتابخانه مرکزی با هدف ارائه خدمات برای گروههای سنی کودک در قالب بخشی مستقل در سال 1392 با مساحتی بالغ بر 200 متر مربع راه اندازی شده است. بیش از 8000 نسخه کتاب کودک در این بخش در اختیار عموم قرار دارد. اداره این بخش بصورت سیستم قفسه باز است و توسط دو کتابدار در دو شیفت مجزا به ارائه خدمات می پردازد.

بریل (Braille) الفبایی است که نابینایان را قادر به خواندن می کند. هر کدام از حروف این الفبا از چند نقطه برجسته تشکیل شده است. فرد نابینا برای خواندن این حروف، انگشت خود را بر آنها قرار داده و با لمس موقعیت نقطه ها، حروف یا کلمه ها را تشخیص می دهد. فرد نابینا با استفاده از بِریل می تواند با سرعتی مانند سرعت مطالعه ی فرد بینا به خواندن بپردازد. 1800 نسخه کتاب به خط بریل در بخش نابینایان و کم بینایان در اختیار نابینایان و کم بینایان قرار دارد.

بازگشت به مرحله بی سوادی یعنی از دست دادن توانایی خواندن و نوشتن که از کمبود مطالعه در نوسوادان نشات می گیرد. فضای مناسبی جهت نگهداری و امانت کتب نوسوادان در کنار مجموعه اصلی در بخش امانت پیش بینی شده است. نوسوادان عزیز می توانند با مراجعه به این بخش کتابهای مربوط به خود را به راحتی به امانت برده و مورد مطالعه قرار دهند.

کتابخانه های عمومی مجموعه ای غنی از منابع در تمامی موضوعات را دارند. کتابداران، کتاب ها را بر اساس اصول مشخص در قفسه ها سازماندهی کرده اند تا بازیابی و یافتن کتاب مورد علاقه تان را آسان کنند. شما می توانید کتاب های مورد نظرتان را با جستجو در نرم افزار و مطالبه از کتابداران دریافت کنید و یا خودتان از قفسه های کتاب انتخاب کنید و بردارید.

منابع مرجع کتابخانه مرکزی تبریز در کنار منابع بخش امانت و گردش مواد با 20000 نسخه همه روزه از ساعت 7:30 الی 19 در خدمت مراجعین گرامی قرار دارد. منابع مرجع شامل قوانین و مقررات، اطلس ها، نقشه ها، پایان نامه ها، دائره المعارف ها وسایر کتب مرجع ونیز کتب نفیس است که به صورت حضوری در این بخش در اختیار مراجعین گذاشته می شود.

بخش نابینایان کتابخانه مرکزی مجهز به تجهیزات سیستم های سخت افزاری و نرم افزاری، انواع سی دی، نوارهای صوتی، چاپگر، برجسته نگار، پرکنیز،درشت نگار(چند بینا)، رایانه های مجهز به نرم افزار گویاساز نوید ۴ و ۵، JAWS، کرزوایل و نرم افزار گویاساز فارسی پارس آوا، نشریات و امکانات ویژه اینترنتی ویژه نابینایان می باشد که در اختیار مراجعین نابینا و کم بینا قرار می گیرد. مراجعین می توانند با استفاده از امکانات این بخش در همین مکان نیز مطالعه نمایند. برگزاری دوره های آموزش استفاده از رایانه و گوشی همراه برای نابینایان و کم بینایان از خدمات این بخش می باشد.

این بخش یکی از مراکز تولیدکننده کتاب بریل در کشور می باشد، که این خود یک موفقیت مهم از دو بعد فرهنگی و اقتصادی برای مجموعه کتابخانه مرکزی تبریز است.

بخش نسخ خطی کتابخانه مرکزی تبریز دارای 3429 جلد کتاب خطی و 6652 جلد کتاب سنگی، سربی و گراور است که در مخزنی با مساحت 500 مترمربع نگهداری می شود. کتب خطی این مجموعه شامل نفایسی از آثار منحصر به فرد نظیر وقف نامه ربع رشیدی، انجیل رسولان، سیاست الملوک، دیوان مراثی بایسنقر میرزا و ... است. در میان کتاب های این مجموعه آثار دارای امضای نویسندگانی چون صائب تبریزی و ... نیز موجود است. در مجموعه کتاب های چاپ سنگی، سربی و گراور نیز آثار متنوعی با موضوعات دینی، اجتماعی، علمی، ادبی و کتابهای درسی دوره های قبل به چشم می خورد.از میان آثار موجود وقفنامه ربع رشیدی در حافظه جهانی و انجیل و سیاست الملوک در حافظه ملی یونسکو به ثبت رسیده اند. خدمات این بخش به صورت حضوری (مطالعه در محل) و مجازی (ارسال اطلاعات و فایل های درخواستی) انجام می شود. ساعت کاری این بخش از شنبه تا چهارشنبه از 7:30 الی 14:00 است.

این بخش در دو قسمت نشریات ادواری و نشریات جاری به ارائه خدمت به مراجعین گرامی می پردازد.

نشریات ادواری ازدوره قاجار تاکنون به صورت مجلد و با فهرست نویسی و داده پردازی رایانه ای در بخش نشریات ادواری نگهداری و مورد استفاده محققان و علاقمندان قرار می گیرد. در این مجموعه بیش از ۲۰۹۰ عنوان نشریه در بیش از ۷۰ هزار نسخه آرشیو گردیده است.

در قسمت نشریات جاری: روزنامه ها و مجلات جهت مطالعه در معرض دید عموم قرار داده می شود که شامل ده عنوان روزنامه رسمی کشور مانند روزنامه ایران، اعتماد، اطلاعات، آرمان ملی، خبر ورزشی، دنیای اقتصاد، شرق، کیهان، سرخاب و سازندگی و هفته نامه ها و مجله هایی مانند اطلاعات سیاسی و اقتصادی، اطلاعات هفتگی، برزگر، پیام تجربه، سینما و ادبیات، سینما انیمیشن، فرهنگ امروز، فیلم، فیلم نگار و ... است.

نمازخانه های خانم ها و آقایان برای انجام فریضه نماز ظهر و عصر و مغرب و عشا در ساعات مشخص در اختیار اعضای کتابخانه است.